Wkb raakt ook de bestratingssector

Ook al is veel straatwerk geen bouwwerk, toch krijgt de bestratingssector te maken met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Dan gaat het om de privaatrechtelijke aspecten van de wet, zoals verruimde aansprakelijkheid, informatieplicht, waarschuwingsplicht en het consumentendossier. Wordt de opdracht aangemerkt als bouwwerk, dan gaan ook de publiekrechtelijke aspecten van de wet een rol spelen.

Als het over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) gaat, gaat het al snel over de manier waarop een bouwvergunning verleend wordt en hoe toezicht en controle op de bouw plaats vindt. Dan gaat het om bouwwerken volgens Bouwbesluit in de risico gevolgklasse 1. Maar de Wkb reikt verder dan dat. Naast deze publiekrechtelijke aspecten, zijn er namelijk ook privaatrechtelijke aspecten die gelden voor ‘aanneming van werk’. Die moeten de klant extra bescherming bieden, met name als dat een particuliere consument is. De Wkb zal naar verwachting volgend jaar januari in werking treden.

Bureau de Bont, business en organisatie-ontwikkeling verdiepte zich in de Wkb om bedrijven in de bouw te helpen om zich hierop voor te bereiden. Het bureau splitste de wetgeving in een stroomschema uit naar zeven wijzigingen. Daarvan vallen er vijf onder het private recht. 

Omgekeerde bewijslast

Als eerste is dat de aansprakelijkheid van de aannemer. Die wordt ruimer waar het gaat om wat verborgen gebreken zijn en – nog belangrijker – de bewijslast wordt omgedraaid. Bij klachten is het straks aan de aannemer om aan te tonen dat hij zijn werk goed gedaan heeft en netjes opgeleverd heeft.

Nikki van Leeuwen, organisatieontwikkelaar bij Bureau de Bont: “Bestratingsbedrijven doen er goed aan om zich de komende tijd in te lezen om te kijken wat de wet voor hun betekent. Daarnaast moeten ze nadenken over hoe ze aantoonbare kwaliteit gaan leveren. Daarbij gaat het om het aantonen van werk wat niet meer zichtbaar is, zoals in de grond, maar ook om het eindresultaat. Als de opdrachtgever schades meldt, moet je kunnen aantonen dat je goed werkt hebt geleverd en dat het er bij oplevering goed uitzag. Je kunt kwaliteit aantonen met foto’s, maar ook met rapporten en metingen. En je zult moeten inregelen hoe je dat opneemt in je werkprocessen.”

Waarschuwingsplicht

Een andere wijziging is de waarschuwingsplicht van de aannemer. Nu al geldt die plicht om zaken te melden die de kwaliteit in de weg staan of niet voldoen aan de regelgeving. “Maar je moet de melding daarvan straks schriftelijk vastleggen. Je kunt niet meer zeggen dat je dat in de bouwvergadering geroepen hebt.”

Andere aspecten waar aannemers mee te maken krijgen, is de informatieplicht over verzekeringen bij bouwgebreken of faillissement en de informatieplicht over de 5% depot bij nieuwbouw van woningen. De aannemer is bij particuliere opdrachtgevers wettelijk verplicht om deze informatie actief te geven. Bij andersoortige opdrachtgevers is dit niet van toepassing. “Aan een dergelijke informatieplicht is op zich vrij eenvoudig te voldoen. Dat is een eenmalige actie om de juiste documenten op te stellen.”

Consumentendossier

Tot slot is er het consumentendossier. “Het dossier moet inzicht geven in het bouwwerk, zoals gebruikte materialen, installaties, gebruiksfuncties en onderhoud. De naam is wat verwarrend, want het geldt niet alleen voor particuliere consumenten maar voor elke opdrachtgever. Het is geen dwingend, maar regelend recht, wat inhoudt dat partijen zelf mogen afspreken hoe ze dit invullen. Maar ze moeten er dus wel afspraken over maken.”

In hoeverre bestratingsbedrijven te maken krijgen met het consumentendossier, is niet te zeggen. Dat is ook afhankelijk van het soort project. Met name als bestratingswerk onderdeel uitmaakt van een groter bouwproject, zal het bestratingsbedrijf als onderaannemer hiervoor waarschijnlijk informatie moeten aanleveren.

“Je kunt dan afwachten tot er informatie aan je wordt gevraagd, maar je kunt ook zelf nadenken wat je daar graag in zou hebben.”

Lopende projecten

De bouwsector moet er rekening mee houden dat de Wkb ook consequenties kan hebben voor lopende projecten. Zo gaat de waarschuwingsplicht vanaf de invoering van de Wkb direct gelden voor alle dan lopende projecten. Dat geldt ook voor het consumentendossier. “Maak dus tijdig afspraken over hoe je daar mee om wilt gaan.”

Aangemerkt als bouwwerk

Als een opdracht wordt aangemerkt als bouwwerk, dan gaat de Wkb in zijn volle breedte gelden. Er komt dan een nieuwe externe private partij bij – de kwaliteitsborger – die gebruik maakt van een instrument om de kwaliteit op de bouw te borgen. De invoering van de omgevingswet gaat ook gepaard met een splitsing van de vergunningsaanvraag in een ruimtelijk deel (focus gemeente) en technisch deel (focus kwaliteitsborger) en nieuwe momenten in een verplicht vergunningstraject voor projecten die vallen onder gevolgklasse 1.

Nikki van Leeuwen, bureau de Bont

Stroomschema van de verschillende aspecten van de Wkb. (© Bureau de Bont)